Çadır kasabasında Türkiyä devletindä üç yıl geri olan devlet devremin deneyişinä adalı olay geçti. 2016 yılın orak ayın 15 devlet kuvetlerinä aykırı gidennär Türkiyä devletin öndercilerini yok etmää savaştılar.

Devleti duşmannardan koorumak için Türkiyenin başı vatandaşlara danışıp, onnarı sokaa çıksınnar, protestantlara kaarşı koysunnar teklif etti. O gecä 251 kabaatsız insan can verdilär, bu olaylara kurban oldular. Herbirin aadı Türkiyä devletin tarihindä yazılı kaldı. Yazılı onnar anmak taşında da. Memorial Çadır kasabasının orta meydanında 1 yıl öncä koyuldu. Bu gündä burada toplanan insannar 3 yıl geri çirkin olaylarda ölenneri andılar. Türkiye Devletin büükelçisi Moldovada Gürol Sökmensüer şükür etti gagauz halkını bu gündä Türkiyä devletin vaandaşların yanında bulunduu için. O annattı üç yıl geeri geçän olaylar için. Gürol Sökmensüer can acımasınnan urguladı, ani bu gün dolu kahırlan, çünkü 3 yıl geeri Türkiyä buncak kabaatsız insan kaybetti.

GÜROL SÖKMENSÜER, Türkiyä Devletinin büükelçisi Moldovada: «Bizim baş daavamız göstermää, ani Feto kurumu büün korkunç getirer başka devletlerä dä, angılarında o büünnän-büün işleer. Biz bu uurda önemli işleri geçireriz, ki bu kurum zarar  başka yapamasın. Bizim baş daavamız-durgutmaa bu kurumun azalarınnan verilvr finans gelmelerini hem onnarın kaçmasını kanondan».

Fetto organizaţiyası angısını Türkiyenin ofiţial kuvetleri devlet devremin denyişindä kabaatlı bulȇr, götürer kendi kanona aykırı işini dünnänın yakın 80 devletindä. Bu organizaţiyayı yok etmää deyni Türkiyä devleti maasuz planı kabletti, angısına görä büün da araştırmaklar geçirilerlär, söledi Gürol Sökmensüer. Gagauz Erinin eni seçilmiş başkanı İrina Vlah söledi, ani 2016 yılın orak (iul) ayın 15 Türkiyedä geçän olayları massmediyalarda dikkat izledi. O açıkladı, ani ozaman umutlanardı, ani Türkiyä bu olayları kurbansız geçiräbilecek, ama yazık, ani bölä olmadı, urguladı İrinaVlah.

İRİNA VLAH, Gagauz Erinin eni seçilmiş başkanı: «Biz, türk halkınınnan barabar bu olaylardan geçtik. Umutlanardık, ani kayıpsız bu devram bitecek».

Türkiyenin vatandaşları bu olayları islää aklılarında tutȇrlar. Kongaz küüyünün Suleyman Demirel aadına moldo-türk liţeyın üüredicisi Gamze Bayın 3 yıl geeri, orak (iul) ayın ilk payında taman evä dömnüştü. O açıkladı, ani İstambulda orak (iul) ayın 15-dä olan olayarı aklısına getirttikçä, gözleri yaşlan dolȇr.

GAMZE BAYIN, Kongaz küüyünün  S.Demirel aadına moldo-türk liţeyin üüredicisi: «Döndüynen Türkiyeyä dinnemeyä, bä geçirdim yaşamamın en korkunç gecelerin birisini. Umutlanêrım, ani bölä bişeylän kaarşı gelmeyecäm. Biz annȇȇrız ne neetlän bu işlär yapılardılar. O kabaatsız geçinmiş cannarın kurban olmasını da. Bunu annêêrlar bizä dost olan devletlär dä. Bu sayıda gagauz halkı da. Çükürüz destek için».

 Kongaz küüyünün S.Demirel aadına moldo-türk liţeyın üüredicisi Tuba Kaya Cansız urgulȇȇr ani 251 kurban olan insannara canı acıyȇr. Ama o umutlanȇr, ani bu kayıp boşa diil, da nezaman sa, Fetto organizaţiyası erin üzündän kaybelecek.

TUBA KAYA CANSIZ, Kongaz küüyünün S.Demirel aadına moldo-türk liţeyın üüredicisi: «Çok can geçindi. Aylelär u acıylan bütün yaşamaklarını geçireceklär. Bizim devletimizä deyni, herbirimizä deyni – bu çirkin bir gecäydi. 3 yıl geçti, ama bu acı büün da dürter herbirimizi. Bu acı olayları unutmaa yok nicä».

Kazayaklı Marina Uzun artık altı yıl İstambulda yaşȇr. O annattı ani devlet devremi deneyişi başladıynan, o kasabanın orta erindäydi.

MARİNA UZUN: «O avşam biz Stambulun sokakların birisindä gezinärdik. Gördük, ani sokakta tanklar peydalandılar. Biz pek korktuk. Sora, radiodan haber geldi, ani yaşayannar evlerindä kalsınnar. Biz dä, evä gidip, kapuları hem pençereleri kapattık da haberleri süyretmää başladık. Çirkin işlär ozaman olardılar. Evlerimizin üstündän uçaklar uçardılar, kurşun patlatmaları işidilärdilär. Birazdan sora teklif edildi hepsini sokaklara çıksınnar. Çok insan sokaklara çıktı. Hertaraftan insannarın baarmakları hem kurşun sesi gelärdi. Pek korkunç bir durumdu».

Lidiya Lazareva söledi, ani bu olaya katıldı, çünkü kendisini türkiyä halkın önündä borçlu sayȇr. 3 yıl geeri bu gündä o İstanbulda kazançta bulunardı. 3 yıl geeri provokatorlara karşı durdular Türkiyä devletin binnän vatandaşı. Onnar Respublikanın başından Redjep Tayip Erdogandan pay tuttular. Arıştırmakların çıkışlarına görä, 2016 yılın sonuna kadar 37 000-dän zedä kişi kapana alındı. Onnarın sayısında davaa uzmannarı, devlet hem poliţiya izmetçileri, armata çalışannarı hem jurnalistlär. Türkiyä devletin ofiţial kuvetleri devlet devremin deneyişindä islam dinini inanan hem götürän Fethullah Güleni kabaatlı bulȇrlar.

 

Tekst: V.Kerman,video: S.Bejenar, montaj: T.Kazaku